Aylıq icmal
2023-cü ilin may ayında Respublikanın yerli və tranzit çaylarında mövcud vəziyyət və Kür çayının aşağı axınında duzluluğun dəyişməsi
May ayında çaylarda gursulu dövr müşahidə olunur. Dağlıq ərazilərə yağan intensiv leysan yağışlar nəticəsində çaylarda sululuq artır və bəzən Böyük və Kiçik Qafqazın bəzi çaylarında qısamüddəli sel hadisələri müşahidə olunur.
Ay ərzində Balakən-Şəki bölgəsinə düşən yağıntının miqdarı normanın 98-118%-ni (2022-ci ildə 128-185%-ni), Oğuz-Qəbələ bölgəsində 135-161%-ni (2022-ci ildə 228-259%-ni), Quba-Xaçmaz bölgəsində 65-98%-ni (2022-ci ildə 117-170%-ni), Daşkəsən-Gədəbəy bölgəsində 105-120%-ni (2022-ci ildə 109-120%-ni), Lənkəran-Astara bölgəsində 167-335%-ni (2022-ci ildə 85-121%-ni), Naxçıvan MR ərazisində isə 95-187%-ni (2022-ci ildə 87-152%-ni) təşkil etmişdir.
Havanın orta aylıq temperaturu Balakən-Şəki bölgəsində normadan 1,00 yuxarı (2022-ci ildə 0,40 aşağı), Oğuz-Qəbələ bölgəsində 2,40 yuxarı (2022-ci ildə 0,60 aşağı), Quba-Xaçmaz bölgəsində 1,20 yuxarı (2022-ci ildə 1,50 yuxarı), Daşkəsən-Gədəbəy bölgəsində 0,60 yuxarı (2022-ci ildə 0,80 aşağı), Lənkəran-Astara bölgəsində 1,10 yuxarı (2022-ci ildə 0,70 aşağı ), Naxçıvan MR ərazisində isə 1,40 yuxarı (2022-ci ildə 0,60 aşağı) olmuşdur.
Respublika çaylarında sululuğun dəyişməsi
Ay ərzində Böyük Qafqazın ərazisindən axan Talaçayda sululuq normadan 7% çox, Kürmükçay, Dəmiraparançay çaylarında orta hesabla 33%, Vəlvələçayda 41%, Balakənçayda 22% az, Kişçay çayında isə normaya yaxın olmuşdur. 2022-ci il ilə müqayisədə Kişçayda 3% çox, Vəlvələçay 39% , Dəmiraparançay 29%, Balakənçayda 24%, Talaçayda 23%, Kürmükçay çayında isə 14% azdır.
Kiçik Qafqazın ərazisindən axan Zəyəmçay, Gəncəçayda sululuq normadan 37%, Kürəkçayda isə 65% az olmuşdur. 2022-ci il ilə müqayisədə Zəyəmçayda 31%, Gəncəçayda 40 %, Kürəkçayda 15% azdır.
Lənkəran-Astara bölgəsindən axan Viləşçayda sululuq normadan 72%, Lənkərançay 48% az, 2022-ci il ilə müqayisədə isə Viləşçayda 59%, Lənkərançayda isə 29% azdır.
Tranzit çaylarda sululuğun dəyişməsi
Kür çayının Qıraqkəsəmən məntəqəsində ay ərzində suyun səviyyəsində 36 sm azalma müşahidə olunmuşdur. Orta aylıq su sərfi 413 m3/s olmaqla normanın 60 %-ni təşkil etmişdir ki, bu da 2022-ci ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 16 % azdır.
May ayında gündəlik orta su sərfinin 2022-ci il və çoxillik norma ilə müqayisəsi aşağıdakı qrafikdə verilmişdir.
Qanıx çayının Cəlayir məntəqəsində ay ərzində suyun səviyyəsində 3 sm azalma müşahidə olmuşdur. Orta aylıq su sərfi 143 m3/s olmaqla normanın 70 %-ni təşkil etmişdir ki, bu da 2022-ci ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 24% azdır.
May ayında gündəlik orta su sərfinin 2022-ci il və çoxillik norma ilə müqayisəsi aşağıdakı qrafikdə verilmişdir.
May ayında gündəlik orta səviyyənin 2022-ci il ilə müqayisəsi aşağıdakı qrafikdə verilmişdir.
Kür çayının aşağı axınında duzluluğun dəyişməsi
Kür çayının Bankə məntəqəsində ay ərzində orta duzluluq keçən ildən (2022-ci ildə 1,7 q/l) az olmaqla 0,5 q/l təşkil etmişdir.
May ayında Kür çayının Bankə məntəqəsində gündəlik suyun duzluluğunun 2022-ci il ilə müqayisəsi aşağıdakı qrafikdə verilmişdir.
Ay ərzində Balakən-Şəki bölgəsinə düşən yağıntının miqdarı normanın 98-118%-ni (2022-ci ildə 128-185%-ni), Oğuz-Qəbələ bölgəsində 135-161%-ni (2022-ci ildə 228-259%-ni), Quba-Xaçmaz bölgəsində 65-98%-ni (2022-ci ildə 117-170%-ni), Daşkəsən-Gədəbəy bölgəsində 105-120%-ni (2022-ci ildə 109-120%-ni), Lənkəran-Astara bölgəsində 167-335%-ni (2022-ci ildə 85-121%-ni), Naxçıvan MR ərazisində isə 95-187%-ni (2022-ci ildə 87-152%-ni) təşkil etmişdir.
Havanın orta aylıq temperaturu Balakən-Şəki bölgəsində normadan 1,00 yuxarı (2022-ci ildə 0,40 aşağı), Oğuz-Qəbələ bölgəsində 2,40 yuxarı (2022-ci ildə 0,60 aşağı), Quba-Xaçmaz bölgəsində 1,20 yuxarı (2022-ci ildə 1,50 yuxarı), Daşkəsən-Gədəbəy bölgəsində 0,60 yuxarı (2022-ci ildə 0,80 aşağı), Lənkəran-Astara bölgəsində 1,10 yuxarı (2022-ci ildə 0,70 aşağı ), Naxçıvan MR ərazisində isə 1,40 yuxarı (2022-ci ildə 0,60 aşağı) olmuşdur.
Respublika çaylarında sululuğun dəyişməsi
Ay ərzində Böyük Qafqazın ərazisindən axan Talaçayda sululuq normadan 7% çox, Kürmükçay, Dəmiraparançay çaylarında orta hesabla 33%, Vəlvələçayda 41%, Balakənçayda 22% az, Kişçay çayında isə normaya yaxın olmuşdur. 2022-ci il ilə müqayisədə Kişçayda 3% çox, Vəlvələçay 39% , Dəmiraparançay 29%, Balakənçayda 24%, Talaçayda 23%, Kürmükçay çayında isə 14% azdır.
Kiçik Qafqazın ərazisindən axan Zəyəmçay, Gəncəçayda sululuq normadan 37%, Kürəkçayda isə 65% az olmuşdur. 2022-ci il ilə müqayisədə Zəyəmçayda 31%, Gəncəçayda 40 %, Kürəkçayda 15% azdır.
Lənkəran-Astara bölgəsindən axan Viləşçayda sululuq normadan 72%, Lənkərançay 48% az, 2022-ci il ilə müqayisədə isə Viləşçayda 59%, Lənkərançayda isə 29% azdır.
Tranzit çaylarda sululuğun dəyişməsi
Kür çayının Qıraqkəsəmən məntəqəsində ay ərzində suyun səviyyəsində 36 sm azalma müşahidə olunmuşdur. Orta aylıq su sərfi 413 m3/s olmaqla normanın 60 %-ni təşkil etmişdir ki, bu da 2022-ci ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 16 % azdır.
May ayında gündəlik orta su sərfinin 2022-ci il və çoxillik norma ilə müqayisəsi aşağıdakı qrafikdə verilmişdir.
Qanıx çayının Cəlayir məntəqəsində ay ərzində suyun səviyyəsində 3 sm azalma müşahidə olmuşdur. Orta aylıq su sərfi 143 m3/s olmaqla normanın 70 %-ni təşkil etmişdir ki, bu da 2022-ci ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 24% azdır.
May ayında gündəlik orta su sərfinin 2022-ci il və çoxillik norma ilə müqayisəsi aşağıdakı qrafikdə verilmişdir.
Kür çayının aşağı axınında səviyyənin dəyişməsi
Kür çayının Surra məntəqəsində ay ərzində suyun səviyyəsi 43 sm azalmışdır. Orta aylıq su sərfi 169 m3/san olmaqla normanın 23 %-ni təşkil etmişdir ki, bu da 2022-ci ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 27% azdır.
May ayında gündəlik orta səviyyənin 2022-ci il ilə müqayisəsi aşağıdakı qrafikdə verilmişdir.
Kür çayının Şirvan məntəqəsində ay ərzində suyun səviyyəsi 21 sm azalaraq orta səviyyə 196 sm təşkil etmişdir ki, bu da 2022-ci ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 59 sm azdır.
May ayında gündəlik orta səviyyənin 2022-ci il ilə müqayisəsi aşağıdakı qrafikdə verilmişdir.
May ayında gündəlik orta səviyyənin 2022-ci il ilə müqayisəsi aşağıdakı qrafikdə verilmişdir.
Kür çayının aşağı axınında duzluluğun dəyişməsi
Kür çayının Bankə məntəqəsində ay ərzində orta duzluluq keçən ildən (2022-ci ildə 1,7 q/l) az olmaqla 0,5 q/l təşkil etmişdir.
May ayında Kür çayının Bankə məntəqəsində gündəlik suyun duzluluğunun 2022-ci il ilə müqayisəsi aşağıdakı qrafikdə verilmişdir.
