Aylıq icmal

2024-cü ilin iyun ayında Respublikanın yerli və tranzit çaylarında mövcud vəziyyət və Kür çayının aşağı axınında duzluluğun dəyişməsi

İyun ayında çaylarda gursululuq dövr davam etmiş, dağlıq ərazilərə yağan intensiv leysan yağışlar nəticəsində Böyük və Kiçik Qafqazın və Lənkəran-Astara bölgəsinin bəzi çaylarından qısamüddətli daşqın və sel keçmişdir.

Ay ərzində Balakən-Şəki bölgəsinə düşən yağıntının miqdarı normanın 188-195%-ni (2023-cü ildə 142-170%-ni), Oğuz-Qəbələ bölgəsində 105-170%-ni (2023-cü ildə 94-109%-ni), Quba-Xaçmaz bölgəsində 185-211%-ni (2023-cü ildə 27-195%-ni), Daşkəsən-Gədəbəy bölgəsində 70-125%-ni (2023-cü ildə 121-126%-ni), Lənkəran-Astara bölgəsində 173-258%-ni (2023-cü ildə 44-57%-ni ), Naxçıvan MR ərazisində isə 49-79%-ni (2023-cü ildə 35-106%-ni) təşkil etmişdir.

Respublikanın yerli çaylarında sululuğun dəyişməsi
Ay ərzində Böyük Qafqazın ərazisindən axan Balakənçayda sululuq normanın 126%-ni (2023-də 94%-ni), Talaçayda 99 %-ni (2023-də 117 %-ni), Kişçayda 119%-ni (2023-də 88%-ni), Vəlvələçayda 102%-ni (2023-də 57%-ni), Kürmükçayda 50 %-ni (2023-də 67 %-ni), Dəmiraparançayda 65%-ni (2023-də 86%-ni) təşkil etmişdir.

Kiçik Qafqazın ərazisindən axan Zəyəmçayda sululuq normanın 102%-ni (2023-də 81 %-ni), Gəncəçayda 90 %-ni (2023-də 120%-ni), Kürəkçayda 41%-ni (2023-də 46%-ni) təşkil etmişdir.
Lənkəran-Astara bölgəsindən axan Lənkərançayda sululuq normanın 47%-ni (2023-də 40%-ni), Viləşçayda isə 35%-ni (2023-də 15 %-ni) təşkil etmişdir.
Ay ərzində respublikanın dağ çaylarında 47 dəfə sel müşahidə olunub ki, bu da son 50 il ərzində (2023-cü il istisna olmaqla) rekord göstərici kimi qeydə alınıb.

Tranzit çaylarda sululuğun dəyişməsi
Kür çayının Qıraqkəsəmən məntəqəsində ay ərzində suyun səviyyəsində 134 sm azalma müşahidə olunmuşdur. Orta aylıq su sərfi 432 m3/s olmaqla normanın 94 %-ni təşkil etmişdir ki, bu da 2023-cü ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə eynidir.
İyun ayında gündəlik orta su sərfinin 2023-cü il və çoxillik norma ilə müqayisədə dəyişməsi aşağıdakı qrafikdə verilib.


Qanıx çayının Cəlayir məntəqəsində ay ərzində suyun səviyyəsində 102 sm azalma müşahidə olunmuşdur. Orta aylıq su sərfi 189 m3/s olmaqla normanın 109 %-ni təşkil etmişdir ki, bu da 2023-cü ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 2% azdır.
İyun ayında gündəlik orta su sərfinin 2023-cü il və çoxillik norma ilə müqayisədə dəyişməsi aşağıdakı qrafikdə verilib.


Kür çayının aşağı axınında səviyyənin dəyişməsi

Kür çayının Surra məntəqəsində ay ərzində suyun səviyyəsi iyunun 1-dən 11-dək 48 sm azalmış, 12-dən 30-dək isə səviyyədə tərəddüd müşahidə olunmuşdur. Orta aylıq su sərfi 366 m3/san olmaqla normanın 62%-ni təşkil etmişdir ki, bu da 2023-cü ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 2,9 dəfə çoxdur.
İyun ayında gündəlik orta səviyyənin 2023-cü il ilə müqayisədə dəyişməsi aşağıdakı qrafikdə verilib.


Kür çayının Şirvan məntəqəsində ay ərzində suyun səviyyəsi İyunun 1-dən 15-dək 24 sm azalmış, 16-dan 30-dək isə səviyyədə tərəddüd müşahidə olunmuşdur. Bu da 2023-cü ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 286 sm çoxdur.
İyun ayında gündəlik orta səviyyənin 2023-cü il ilə müqayisədə dəyişməsi aşağıdakı qrafikdə verilib.


Kür çayının Bankə məntəqəsində ay ərzində suyun səviyyəsi 8 sm azalaraq orta səviyyə 238 sm təşkil etmişdir ki, bu da 2023-cü ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 106 sm çoxdur.
İyun ayında gündəlik orta səviyyənin 2023-cü il ilə müqayisədə dəyişməsi aşağıdakı qrafikdə verilib.


Kür çayının aşağı axınında duzluluğun dəyişməsi

Kür çayının Bankə məntəqəsində ay ərzində orta duzluluq 0,3 q/l olmaqla 2023-cü il ilə müqayisədə 0,6 q/l az olub.
İyun ayında gündəlik suyun duzluluğunun 2023-cü il ilə müqayisədə dəyişməsi aşağıdakı qrafikdə verilib.